μάρτιος 2015 _ γουίλλιαμ κάρλος γουίλλιαμς / ii

ΤΟ ΓΥΜΝΟ ΔΕΝΤΡΟ

Η γυμνή κερασιά

πιο ψηλή κι απ’ τη στέγη

έβγαλε πέρυσι

άφθονο καρπό. Μα πώς

να μιλάς για καρπό εμπρός

σ’ αυτό τον σκελετό;

Κι ας είναι ζωντανή

δεν έχει πάνω της καρπό.

Κόψε την λοιπόν

και με τα ξύλα της πάλεψε

τη βαριά παγωνιά.

– μετάφραση: Γιάννης Δούκας

ΑΥΤΕΣ

είναι οι έρημες, σκοτεινές εβδομάδες
όταν η φύση, μες στη γύμνια της
εξισώνεται με την ανοησία του ανθρώπου.

Η χρονιά βυθίζεται στη νύχτα
και η καρδιά βυθίζεται
βαθύτερα απ’ τη νύχτα

σ’ έναν τόπο άδειο, ανεμοδαρμένο
χωρίς ήλιο, αστέρια ή φεγγάρι

μόνο μ’ ένα παράξενο φως, σαν η σκέψη

να γνέθει σκοτεινή φωτιά –
στριφογυρνώντας γύρω απ’ τον εαυτό της, ώσπου
μέσα στο κρύο, ανάβει

για να δείξει σ’ έναν άνθρωπο τίποτα
από όσα εκείνος γνωρίζει, ούτε την ίδια
τη μοναξιά – Ούτε ένα φάντασμα

χωρίς να το αγκαλιάσει – κενό,
απόγνωση – (Kλαίνε
και σκούζουν) μέσα

στις λάμψεις και τους κρότους του πολέμου·
σπίτια με δωμάτια
ασύλληπτα κρύα,

οι άνθρωποι που αγαπήσαμε χαμένοι,
τα κρεβάτια κείτονται άδεια, οι καναπέδες

υγροί, οι καρέκλες άχρηστες –

Κρύψε το κάπου έξω
από το μυαλό, άφησέ το να βγάλει ρίζες
και να μεγαλώσει, μακριά

από φθονερά μάτια και αυτιά – για τον εαυτό του μόνο.
Στο ορυχείο αυτό έρχονται να σκάψουν – όλοι.
Αυτό είναι το αντίστοιχο της πιο γλυκιάς

μουσικής; Η πηγή της ποίησης που,
βλέποντας το ρολόι σταματημένο, λέει,
Το ρολόι σταμάτησε

που ως χθες χτυπούσε τόσο σωστά;
κι ακούει τον ήχο του νερού της λίμνης
να παφλάζει – που είναι τώρα πέτρα.

– μετάφραση: Λένα Καλλέργη

ΟΙΣΤΡΟΣ ΤΗΣ ΑΝΟΙΞΗΣ

Μέσα στην αραχνοΰφαντη μονοτονία γκριζογάλανων μπουμπουκιών

που συνωθούνται στητά από πόθο

με φόντο τον ουρανό –

τεντωμένα γκριζογάλανα κλαδιά

λεπτόκορμες άγκυρες που τα κρατούν

δεμένα –

δυο γκριζογάλανα πουλιά κυνηγώντας

ένα τρίτο αγωνίζονται γράφοντας, κύκλους,

διαγώνιες, ιλιγγιώδης συγκλίσεις

προς ένα σημείο που εκρήγνυται

ακαριαία!

Κυρτά παλλόμενα μέλη

λυγίζουν, ρουφώντας τον ουρανό

που ξεχειλίζει πίσω τους, σοβατίζοντας τον εαυτό του

με πυκνά διάκενα, μπλε της πέτρας

και βρώμικο πορτοκαλί!

Αλλά –

(Κρατηθείτε γερά, άκαμπτα, αδελφωμένα δέντρα!)

η εκτυφλωτική, πυρακτωμένη ηλιακή αχλή –

υφέρπουσα ενέργεια, συμπυκνωμένη

ισχύς – συγκολλά ουρανό, μπουμπούκια, δέντρα,

τα καθηλώνει με μια συνθλιπτική λαβή!

Χώνεται ανάμεσα! Τραβάει ολόκληρη

την αντίρροπη μάζα ψηλά, προς τα δεξιά,

αρπάζει ακόμα και το αδιαφανές, ακαθόριστο ακόμη

έδαφος σε μια τρομερή ανέλκυση που

κλονίζει τις βασιλόριζες!

Μέσα στην αραχνούφαντη μονοτονία γκριζογάλανων μπουμπουκιών

δύο γκριζογάλανα πουλιά, κυνηγώντας ένα τρίτο,

ξελαρυγγιάζονται! Τώρα εκτινάσσονται ψηλά

– αναπάντεχα εξαφανίζονται!

– μετάφραση: Κατερίνα Ηλιοπούλου

ΑΝΘΗ ΚΟΝΤΑ ΣΤΗ ΘΑΛΑΣΣΑ

Όταν πάνω απ' την άνθινη οξεία γωνία

στο βοσκοτόπι, αθέατος ο αλμυρός ωκεανός

υψώνει τη μορφή του - χόρτα και μαργαρίτες

δένονται, ελευθερώνονται, δεν μοιάζουν πια με άνθη

μοιάζουνε με το χρώμα και την κίνηση -και με το σχήμα

ίσως- τού ασίγαστου, ενώ

η θάλασσα γίνεται κύκλος και ειρηνικά

πάνω στον μίσχο της λικνίζεται σαν το φυτό

– μετάφραση: Λένια Ζαφειροπούλου

ΤΡΑΓΟΥΔΙ

η ωραιότητα είναι όστρακο

απ' τη θάλασσα

όπου και κυβερνά θριαμβεύουσα

ώσπου ο έρωτας να πάρει αυτό που θέλει

χτένια και

κοχύλια

που τα σμιλεύει ο ήχος

των κυμάτων σαν τραβιούνται

τόνοι αθάνατοι

που επαναλαμβάνονται ώς την ώρα

που το αυτί κι ο οφθαλμός

θα κείτονται μαζί στην ίδια κλίνη

– μετάφραση: Λένια Ζαφειροπούλου

Η ΠΟΛΙΚΗ ΑΡΚΟΥΔΑ

γούνα που μοιάζει με χιόνι

βαθύ χιόνι

χιόνι αρσενικό

που ορμάει και σκοτώνει

αθόρυβα όπως πέφτει και τυλίγει

τον κόσμο

για να κοιμηθεί, ώστε

η ησυχία που είχε διακοπεί να επιστρέψει

να ξαπλώσει μαζί μας

τα μπράτσα της

γύρω από τον λαιμό μας

δολοφονικά για λίγο

– μετάφραση: Λένα Καλλέργη

ΣΕ ΜΙΑ ΦΤΩΧΗ ΓΡΙΑ

που μασουλά ένα δαμάσκηνο στον

δρόμο με μια χαρτοσακούλα

γεμάτη στο χέρι

Της αρέσει η γεύση τους

Της αρέσει η γεύση

τους. Της αρέσει

η γεύση τους

Το βλέπεις απ’

τον τρόπο

που είναι δοσμένη

στο μισό που απομένει

πιπιλισμένο στο χέρι της

Ανακουφισμένη

παρηγοριά γινωμένων δαμάσκηνων

τον αέρα σαν να γεμίζει

της αρέσουν, νομίζει

– μετάφραση: Γιάννης Δούκας

*

Σημείωση: Τα 7 αυτά ποιήματα αποτελούν μια δεύτερη επιλογή από όσα μεταφράσθηκαν για να διαβαστούν στην αφιερωμένη στον σπουδαίο Αμερικανό ποιητή εκδήλωση του “Με τα λόγια (γίνεται)” στις 31 Μαρτίου 2014 στην Ελληνοαμερικανική Ένωση. Το ελάχιστο αυτό ανθολόγιο ξεκίνησε στο τεύχος Δεκεμβρίου 2014, και έκλεισε στο τεύχος Ιουνίου 2015.

Τα υπόλοιπα ποιήματα βρίσκονται τώρα αναδημοσιευμένα εδώ και εδώ.

*

Γιάννης Δούκας. Βιβλία του: Ο κόσμος όπως ήρθα και τον βρήκα (2001), Στα μέσα σύνορα (2011), Το σύνδρομο Σταντάλ (2013). Μαζί με τον Χάρη Βλαβιανό, έχει μεταφράσει τα ερωτικά ποιήματα του e.e. cummings (2014). Μετέχει στη συντακτική ομάδα του περιοδικού "ποιητική".

Λένια Ζαφειροπούλου. Σπούδασε τραγούδι, πιάνο και όπερα στη Στουτγάρδη και στο Λονδίνο. Βραβείο Ένωσης Ελλήνων Κριτικών του 2009. Γράφει και μεταφράζει ποίηση. Βιβλία της: Paternoster Square (2012) (βραβείο “Αναγνώστη”), Όταν ο Νους σου βράζει κι η Kαρδιά – Γκαίτε, Χάινε – Ποιήματα και Τραγούδια (βιβλίο-cd, 2014). Ετοιμάζει πλήρη δίγλωσση έκδοση των σονέτων τού Σαίξπηρ.

Κατερίνα Ηλιοπούλου. Έχει εκδώσει τρία βιβλία ποίησης – πιο πρόσφατο, Το βιβλίο του χώματος (2011). Γράφει επίσης κριτικά κείμενα για την ποίηση και διευθύνει το εξαμηνιαίο περιοδικό «ΦΡΜΚ».

Λένα Καλλέργη. Έγραψε το βιβλίο ποίησης Κήποι στην άμμο (2010), το οποίο τιμήθηκε με το βραβείο πρωτοεμφανιζόμενου ποιητή ‘Μαρία Πολυδούρη’ του Δήμου Καλαμάτας και ήταν υποψήφιο για το βραβείο του περιοδικού “Διαβάζω”. Ποιήματα, κείμενα και μεταφράσεις της περιλαμβάνονται σε ηλεκτρονικά και έντυπα λογοτεχνικά περιοδικά. Έχει συμμετάσχει στις συλλογικές εκδόσεις «Ομάδα από ποίηση» (2010) και «Ομάδα από ποίηση ΙΙ: Υπέρ Ονειρίας» (2012), και έχει μεταφράσει ποίηση των Giacomo Leopardi (Η νύχτα απομένει, 2013), Luis Cernuda, κ.ά..